Türkiye birkaç gündür Hakkari’de gerçekleşen Cilo Dağları ve Sat Buzul Gölleri Milli Parkı’ndaki 5. Cilo Fest’i konuşuyor. Sadece ilk iki günde 20 binin üzerinde ziyaretçi ağırlayan ve devasa bir organizasyona dönen festival büyük ses getirdi. Kış aylarında da büyük bir kar festivali ile adını duyuran Hakkari’de büyük kapsamlı festivaller sürerken, uluslararası festivallerde ilklerden olan Van ise suskunluğunu sürdürüyor. Geçtiğimiz yıllarda çok büyük festival ve organizasyonların merkezi olan, her ilçenin bir festivale sahip olduğu, Gezgin Fest gibi devasa bir festivalle Türkiye’nin dikkatini çeken Van’da son yıllarda kapsamlı bir festival gerçekleşmez oldu. Bu anlamda durgun bir süreç geçiren Van’ın suskunluğu sürerken Şehrivan’a konuşan turizmciler kentin sahip olduğu büyük zenginliklere rağmen festival sayısının az ve yetersiz olduğunu söyledi.

BİR DÖNEM FESTİVAL RÜZGARI ESİYORDU

Kentte bir dönem ardına ardına yapılan büyük festival ve etkinlikler küçük çaplı organizasyonlara dönüşürken, Van’da geçmiş yıllarda yapılan etkinlikleri mumla arıyor. Çevre illerin birçoğunda yapılan ve yapılacak festivaller için büyük organizasyonlar düzenlenirken, bölgenin lokomotif kenti olan Van ise bu konudaki sessizliğini koruyor. Van’da 2018 yılında yapılan ve Doğu’nun ilk müzik festivali olan Gezginfest, birbirinden ünlü sanatçıların yanı sıra 80 bin kişinin katılımıyla gerçekleşmişti. 4 ödül alan festival sonraki yıl yaşanan tartışmalardan dolayı iptal edilmişti. O tarihten bu yana kentte geniş kapsamlı hiçbir festival düzenlenmezken, gözler de büyük festivallere çevrildi. Konuyla ilgili Şehrivan’a değerlendirmelerde bulunan turizmciler ise Van’ın tanıtımında festivallerin öncü rol oynadığını söyledi.

TURİZMCİLER “FESTİVAL ŞART” DİYOR

Van’ın Türkiye’de en çok turist alan 15 il içerisinde yer aldığına dikkat çeken turizmci Yunus Yüksel, şunları söyledi: “Van’a gelen turistleri iyi analiz etmekte fayda var. Van’a en çok gelen turistlerin başında İranlılar geliyor. Bunlarda genelde alışveriş yapmak için geliyor. Turizme ciddi katkı sağlayan İranlılar eğlenmeyi de çok seviyor. Kendi diskolarında eğlenen İranlar farklı eğence ortamlarını da hemen uyum sağlayabiliyorlar. Müzik ve dansı seven bir turist akını yaşıyoruz ama bunu daha farklı bir şekilde değerlendirebiliriz. Yine Iraklı turistleri de artık burada ağırlamaya başladık. Van büyük bir şehir olduğundan dolayı hem yerli hem de yabancı turistlerin rağbet gösterdiği şehirlerden biri oldu. Bunun yanında turist çeşitliliğini daha arttırmamız gerekiyor. Ancak turist çeşitliliği içinde bazı önlemler almamız gerekiyor. Kentin turizmini yeniden şekillendirmek lazım.”

“VAN’DA HER MEVSİMDE FESTİVAL DÜZENLENEBİLİR”

Van’da büyük organizasyonların şart olduğunu ifade eden Yüksel, “Konaklama, alışveriş ve buna benzer turizm çeşitliliği ile yola devam etmemeliyiz. Festivaller, konserler ve büyük etkinliklerin yapılması gerekiyor. Van’ın özellikle yaz aylarında cıvıl cıvıl olması gerekiyor. Eskiden Van’ın caddelerinde konserler olurdu ve bu konserler için binlerce insan toplanırdı. Van’da bu tür etkinlikler için uygun yerler var. Bu kentin her mevsimi ayrı güzel ve her mevsimde ayrı etkinlikler ve festivaller yapılabilir. İran’a gidemeyen birçok sanatçıyı buralarda ağırlayabiliriz ve bu diğer ülke vatandaşları içinde geçerli. Hem İranlı hem diğer ülkelerdeki turist sayısını buralarda artırabiliriz hem de yerli turistin gözdesi haline gelebilir” dedi.  

“VANLILAR BÜYÜK ETKİNLİKLERE HASRET KALDI”

Turistlerin festivallere önem verdiğini vurgulayan Yüksel, Van’ında bu tür etkinliklere önem vermesi gerektiğini belirtti. Yüksel, “Festivaller turist sayısını artırıyor. Turistleri konaklama ya da eğlence merkezleri olarak değerlendirmemek lazım. Turistlerin esnaflara da ciddi katkıları oluyor. Eskiden su sporları ile ilgili faaliyetler oluyordu ve bununla birlikte çok sayıda turistte geliyordu. Pandemi aslında bu tür etkinliklere ara vermişti. Ancak pandemi bitmesinden sonra birçok kent, etkinliklere hız verdi. Van ise bu konuda diğer kentlerinde gerisinde yer aldı. Vanlılar da büyük etkinliklere hasret kaldı. Büyük organizasyonlara ihtiyaç var ve tabi önlemler alınarak yapılabilir. ‘Kesinlikle festivaller olmasın’ deniliyor ve bu yanlış bir düşünce, bu düşünce bizi daha da geri götürür” diye ekledi.

HER YERDE FESTİVAL VAR VAN’DA YOK!

Van’da tekrardan festivallerin düzenlenmesi gerektiğini dile getiren Yüksel, son olarak şunları anlattı: “Van’ın tanıtımı, turizmi ve ekonomisi için festivallerin tekrardan canlanması gerektiğini düşüncesindeyim. Van’daki odalar, STK’lar ve kurumlar bunun üstüne düşmeli. Valilik öncülüğünde büyük etkinlikler Van’da yapılmalıdır. Düz şehir metodundan çıkmalıyız. Festivaller için geç kaldık. Van Gölü’nden faydalanamıyoruz. Kentimizin güzelliklerini ancak festivallerden yararlanarak yapabiliriz. Hakkari, Bitlis, Ağrı ve daha birçok şehirde festivaller yapıldı ve bazılarının ise hazırlıkları devam ediyor. Bu şehirlerin Van kadar imkânı ve turisti yok ama yine de Van’dan daha önce hareket ediyorlar. Kendilerini festivallerle dünyaya tanıtmış oldular.”

BEYAZ: VAN BU KONUDA ÇOK GERİDE KALDI

Şehirlerarasında ciddi bir rekabetin olduğunu ifade eden turizmci Murat Beyaz festivaller konusunda şu sözlere yer vererek festivallerin önemine dikkat çekti: “Bu rekabet yarışında ön plana çıkmaya çalışan kentler, kendi güzelliklerini festivallerle süslendirmek istiyor. Hem yurt dışı hem de yurt içi tanıtımları için bu tür etkinlikler büyük önem arz ediyor. Van ise bu konuda çok geride kaldı. Festivaller konusunda yetkililer tarafından çok istekli davranılmıyor. Her ilçenin belediyesi kendi çapında bir etkinlik düzenliyor. Öte yandan 2018 yılında düzenlenen Gezginfest sadece şehre değil, bölgeye de çok büyük katkı sağlamıştı. Ancak elle tutulmayan söylemlerle bu festival bir sonraki yıl iptal edildi.”

“VAN’DA İSTEK YOK”

Kentte katkı sağlayacak festivallerin yapılması gerektiğine vurgu yapan Beyaz, “Gezginfest’te sahip çıkamadık. Kentte renk katacak festivallere de set olduk. O günün koşulları ve kentte yaratılan hava festivali iptal ettirdi. Festival düzenlemek isteyen firmaların da şevki kırıldı. Çünkü festivaller kolay hazırlanmıyor. Tüm her şeyi hazırlayacaksınız ve pat diye iptal edilme kararı çıkınca tüm emek ve çapa boşa çıkacak. Bu durum ve korku da insanlardaki heyecanı kaybettirdi. Festivallerin çıkış amacı kentlerin tanıtımını sağlamaktır. Bunun yanında birde ekonomiye katkı sağlamaktır. Birçok kent bu tür etkinlikler için çok istekliler ama Van’da bu istek yok.” Diye ekledi.

“DÜNYA KADAR FESTİVAL YARATACAK ZENGİNLİKLERİMİZ VAR”

Çevre illerde yapılan festivallere gıpta ile baktıklarını belirten Beyaz, “Hakkari ve Doğubayazıt’ta festival havaları esiyor. Bu yerler ise Van’dan beslenen il ve ilçeler olmasına rağmen dünyada ses getirecek festivallere ev sahipliği yapıyorlar. Birçok şehir festival konusunda Van’ı geçti. Doğubayazıt’ta yapılacak olan festival sahipleniliyor. Bundan sonra da dünya çapında bilinir bir festivale dönüşecektir. Dünyada ses getiren festivallerin serüveni de yerellerden başlamıştır. Bu durumu kötü yorumlamıyoruz, bu festivaller elbette ki bizi de olumlu etkiliyor. Gönül ister ki kendi şehrimizden nasiplenelim. Tüm bu etkinlikleri bizim yapmamız lazım. Temennimiz bunların düzelmesi ve Van’ın festivallerle tanıtılmasıdır. Ancak Van bu isteksiz haliyle devam ederse birkaç yıl daha festivalsiz kalmaya devam edecektir. Dünya kadar festival yaratacak zenginliklerimiz var.” ifadelerini kullandı.