Amasyalı nineler 250 yıllık ’Yassıçal çuha dokuması’nı öğreniyor

Amasya’nın Yassıçal köyünde nineler, köylerine ait yaklaşık 250 yıllık kültürel miras olan ‘Yassıçal çuha dokuması’nı öğrenmek için Amasya Milli Eğitim Müdürlüğü’nün köylerine gönderdiği tezgahların başına geçti. Heyecanları gözlerinden okunan kursiyer nineler, oluşturulan köy yaşam merkezi için Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer’e teşekkür edip selam gönderdi.
Köyden gelen talep üzerine harekete geçen Amasya Milli Eğitim Müdürlüğü yetkilileri, özel yaptırılan 4 tezgahı köy yaşam merkezine konuşlandırdı. Merkezin yolunu tutan her yaştan kadın köylerine ait bu özel sanatı öğrenmeye merak saldı. En heyecanlıları ise ilerleyen yaşlarına rağmen ilmek ilmek dokuma yapan nineler oldu.

İpler çıkrıkla sarılıyor, her motifin hikayesi var
İpleri kök boyalarla boyanıp tetce ve çıkrıkla mekiklere sarılarak kendine özgü tezgahlarda dokunan Yassıçal çuhası kıyafet, çarşaf ile örtü yapımında kullanılıyor. Ayrıca çantaları da süslüyor. Sandıklardan çıkarılarak günümüze kadar ulaşmış yöreye özgü motiflerin her birinin ayrı hikayesi bulunuyor. ‘Eminem’, ‘Süleyman’, ‘Mehmet Dede’, ‘Sinekli’, ‘Tekke peşkiri’ adlarıyla anılan motifler renk ve şekilleriyle farklılık içeriyor. O özel sembollerden ‘Eminem’ motifi annenin evladına duyduğu hasreti, ‘Süleyman’ motifi ise kararlılığı yansıtıyor. Yassıçal Çuha dokuması, kente gelen yerli ve yabancı ziyaretçilerin en çok satın aldığı yöresel ürünler arasında yer alıyor.

“Dokumayı öğreneceğim, torunlarıma çeyizlik hediye yapacağım”
Çıkrıkla ip saran 61 yaşındaki Gülsüm Gazelci, “Biz çocukken büyüklerimiz kıyafetlerimizi, elbiselerini bu tezgahlarda yapardı. O zaman öğrenememiştim. Tam dokumayı bu sene öğreneceğim. Torunlarıma çeyizlik hediye yapacağım” dedi. Gazelci, köy yaşam merkezine destek olan Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer’e teşekkür etti. Genç yaşlarda öğrendiği bu dokuma sanatını etrafındakilere öğretmeye çalıştığına değinip yeni tezgahlara hayran kalan 73 yaşındaki Hamide Fener ise, “Bizim tezgahlarımız sağa, sola eğiliyordu. Bunlar ise çok üstün ve sağlam” diye konuştu.

16 yıl sonra köyde yeniden kurs açıldı
Köyde daha önce 2006 yılında Amasya Valiliği’nin girişimiyle Amasya Halk Eğitimi Merkezi tarafından ‘Yassıçal çuha dokuması’ kursu açıldığını ve annesi Yüksel Kanar’dan eğitim aldıklarını hatırlatan Neşe Aşçı, bu sayede Amasya il merkezinde 70’ten fazla sayıda kadına ulaşıldığına değindi. Aradan geçen 16 yıl sonra köyde yeniden kurs açılmasını çok anlamlı bulan Aşçı, “Çünkü Yassıçal çuha dokumasının Yassıçal’da, yerinde, özünde yeniden canlanarak hayata geçmesi ayrı önem taşıyor” şeklinde konuştu. İl merkezinde usta öğreticilik yapan Hatice Bünyat da, coğrafi işaret alınmasına çalışılan bu özel sanatın gelecek kuşaklara aktarılması için yeni bir fırsat doğduğunu söyledi.